Dat een eigen zwembad een fantastische verrijking betekent voor u, uw gezin en uw woning, hoeven we u natuurlijk niet meer te vertellen. Uw zwembad is immers een bijzonder prettige manier om u heerlijk te verfrissen tijdens de immer heter wordende zomers. En uiteraard is ook luieren aan de rand van de fonkelende waterpartij een heel gezellige en rustgevend ‘bezigheid’. Het is echter belangrijk om te weten dat ook een zwembad de nodige aandacht en zorg behoeft. Uw zwembad regelmatig een onderhoudsbeurt geven en de waterkwaliteit nauwgezet controleren, draagt er in belangrijke mate toe bij dat uw zwemparadijs in topconditie blijft. Zo is het voor groot en klein veilig om volop van te genieten. Daarom geven we u hieronder graag een overzicht van de belangrijkste aandachtspunten.
Alvorens gezwind en misschien wat overhaast aan de klus te beginnen, is het raadzaam enkele zaken te overwegen. De frequentie van het onderhoud is uiteraard afhankelijk van een aantal factoren zoals de grootte van uw zwembad, door hoeveel mensen het gebruikt wordt en of het een binnen- en/of buitenzwembad betreft. Over het algemeen volstaat een wekelijks of tweewekelijks onderhoud. Welk budget hebt u ter beschikking om aan uw zwembadonderhoud te spenderen en hoe handig bent u? Het is aangewezen om met beide rekening te houden bij uw keuze voor bepaalde producten en/of diensten. Want indien u op regelmatige basis een beroep doet op een vakman, heeft dit uiteraard financiële consequenties.
Waterkwaliteit
Een van de belangrijkste aandachtspunten is uiteraard om het zwembadwater schoon en van uitmuntende kwaliteit te houden. Helder water is helaas niet altijd een garantie voor de afwezigheid van bacteriën, virussen en algen. Deze micro-organismen kunnen aanleiding geven tot gezondheidsproblemen zoals huidirritaties, ooginfecties en maag- en darmproblemen.
Chloor
Primordiaal dient de hoeveelheid chloor op peil te zijn vermits een goede ontsmetting noodzakelijk is. De correcte concentratie vrije chloor voor gezond water varieert tussen 0,5 – 3,0 ppm voor openluchtzwembaden en tussen 0,5 – 1,5 ppm voor binnenzwembaden. De toediening van chloor is enkel effectief als de pH-waarde van het water tussen 7,0 en 7,6 ligt (daarover hieronder meer). De chloorwaarde kan met een digitale fotometer gemonitord worden. De hoeveelheid chloor wordt berekend op basis van de hoeveelheid zwemwater, het soort chloor en de pH-waarde van het water. Als richtlijn: snel oplossend chloor: 4 g/1.000 liter water of 0,4 g/100 liter water; langzaam oplossend chloor: 8 g/1.000 liter water of 0,8 g/100 liter water. Een automatisch meet- en doseersysteem is de ideale toepassing. Via een combinatie van meetsensoren, doseerpompen en vloeibare chemicaliën wordt het chloorgehalte en de pH-waarde continu gemeten en op peil gehouden.
pH-waarde
Ook verontreinigingen zoals zweet, urine, cosmetica en vuil maken het water troebel en verstoren de pH-waarde. Een andere mogelijke oorzaak van een stijging van de pH-waarde kan veroorzaakt worden door de toevoeging van te veel of te sterke chloorproducten. Of door plotse stijging van de watertemperatuur. Omdat de vrije chloor in het zwembadwater veel minder actief is, geeft een te hoge pH-waarde aanleiding tot de ontwikkeling van algengroei, groen water en gevaarlijke bacteriën. Gedoseerd moet dan extra chloor worden toegevoegd. Maar een te lage pH-waarde zorgt bij de zwemmer dan weer voor rode ogen, huidirritaties en het sneller verslijten van zwemmateriaal. De pH-waarde dient tussen 7,0 en 7,6 gehouden te worden. Bij een hoge pH-waarde dient er zuur aan het bad toegevoegd te worden om aldus de pH-waarde te verlagen.
Alkaliniteit
Wanneer dit niet of onvoldoende lukt, is de oorzaak een veel te hoge alkaliniteit. De alkaliniteit of bicarbonaathardheid (TA- of TAC-waarde) is de capaciteit van water om zuur of base te neutraliseren of te bufferen. Het zorgt ervoor dat de pH-waarde in een zwembad niet te sterk fluctueert, wat belangrijk is voor een goede desinfecterende werking van de vrije chloor. Met andere woorden: pH-waarde, alkaliniteit en desinfectie zijn nauw met elkaar verbonden. De alkaliniteit van een zwembad kan manueel verhoogd of verlaagd worden. TAC wordt aangeduid in Franse graden of mg/l CACO3, waarbij 1 Franse graad = 10 mg/l CACO3. De aanbevolen concentratie is 80 tot 120 mg/l CaCO3. Voor het monitoren van pH- en chloorwaarde is het altijd aangewezen om een automatisch doseersysteem te gebruiken.
Hard en zacht water
Men spreekt van ‘hard’ water bij een hoog calciumgehalte en ‘zacht’ water bij een laag calciumgehalte. Hoe hoger de waarde van de calciumhardheid, hoe meer kalk in zich in uw zwembadwater bevindt. Een tekort aan kalk maakt het water agressiever. Anderzijds zal een teveel aan kalk troebel water en/of kalkafzetting veroorzaken. Een te laag calciumniveau kan ook dure problemen veroorzaken, waaronder zwembadranden die door het zwembadwater van calcium ontdaan worden. De calciumhardheid wordt uitgedrukt in mg/l calciumcarbonaat (CaCO3). De ideale waarde ligt tussen de 100 en 200 mg/l en kan gemeten worden met een fotometer. Indien het niveau lager is dan 200 ppm, dient calciumchloride toegevoegd te worden, opgelost in een emmer heet water. Na toevoeging aan het zwembad dient de filterinstallatie ongeveer zes uur onafgebroken te werken. Als het calciumniveau hoger is dan 200 ppm, kunt u een deel van het water laten wegvloeien en vers water toevoegen. Raadpleeg steeds de handleiding van uw zwembad en/of de instructies van uw zwembadbouwer voor specifieke richtlijnen over het handhaven van de juiste chloor- en pH-waarde, alkaliniteit en hardheid.
Oppervlaktereiniging
Voornamelijk bij een buitenzwembad kunnen bladeren, dode insecten, stof en ander vuil zich snel op het wateroppervlak verzamelen. Niet alleen omwille van esthetische redenen, maar ook om de waterkwaliteit niet nadelig te beïnvloeden, wordt alle vuil best zo snel mogelijk verwijderd met een schepnet of ander schoonmaakgereedschap. ’s Avonds, en wanneer het zwembad langere tijd niet gebruikt zal worden, doet u er verstandig aan om het af te dekken. Mits dit ook een stevige afdekking is, verhoogt dit – vooral bij een buitenzwembad – de veiligheid voor mens en dier.
Zwembadwanden en - bodem
Vanzelfsprekend verdienen ook de wanden en de bodem van het zwembad een grondige onderhoudsbeurt. Voor u het weet ontstaat er anders een biofilm van algen en vuil. Gebruik een zwembadstofzuiger of -robot om vuil op te zuigen en een zwembadborstel om de wanden en bodem een flinke schrobbeurt te geven. Vergeet daarbij de hoeken, randen en kanten niet. Indien uw zwembad door meerdere personen intensief gebruikt wordt, verdient het aanbeveling om deze handelingen minstens één keer per week te doen om zowel de zwembadkuip als het water schoon en hygiënisch te houden.
Zwembadapparatuur
Wat soms over het hoofd gezien wordt bij goed beheer van een zwembad is de apparatuur. Want mits goed onderhoud, zijn niet alleen de perfecte werking, maar ook energie-efficiëntie, een lange levensduur en de veiligheid van de gebruikers gegarandeerd. Eén van de significante componenten is het filtratiesysteem. Dat zuivert het water van onzuiverheden zoals bladeren, insecten, haar en huidschilfers. Een filtersysteem bestaat uit een tank en een medium. Welk uw filtermedium ook is, het dient op regelmatige basis gecontroleerd en vervangen te worden indien nodig. Vergeet niet de filtertank en de skimmermandjes te reinigen om verstopping en een verminderde filtratie-efficiëntie te voorkomen. Een goed functionerende zwembadpomp is essentieel voor het behoud van een gezonde zwembadomgeving. Controleer het apparaat op lekkages en vervang afdichtingen en pakkingen indien vereist. Hou de pomp en de motor schoon en vergeet niet dat een drupje olie op tijd en stond wonderen doet. Weet u zeker dat de pompcapaciteit goed afgestemd is op de grootte van uw zwembad? Een te kleine pomp kan leiden tot slechte circulatie en filtratie, terwijl een te grote pomp voor overmatig energieverbruik zorgt. Ongeacht het type verwarmingssysteem van uw zwembad, ook hier is regelmatig onderhoud van belang om de efficiëntie te optimaliseren en de levensduur te verlengen. Laat het daarom één keer per jaar nakijken en onderhouden door een professionele vakman.
Omgeving
Behalve het onderhoud van het zwembad, is het ook belangrijk om de omgeving rondom schoon en opgeruimd te houden. Draag er dus zorg voor dat er geen vuil, bladeren of andere zaken in de nabijheid liggen die in het zwembad terecht kunnen komen. Als u al deze aandachtspunten ter harte neemt, zullen u en uw gezinsleden nog vele jaren van een proper en gezond zwembad genieten!
